Người da đen ở mỹ

Như thể đại dịch Covid-19 chưa đủ, quốc gia mỹ từ hơn cha tuần nay bị cuốn vào một trận dịch không giống trong cơn đại dịch - trận dịch chống bạo lực của cảnh sát và khác nhau chủng tộc sau chết choc tức tưởi của một bạn da black dưới đầu gối của một viên công an da trắng ngày 25/5, 2020 ở thành phố Minneapolis nằm trong tiểu bang Minnesota.

Bạn đang xem: Người da đen ở mỹ

Cơn lốc không chỉ ra mắt tại các thành phố làm việc Mỹ mà lại đã lan ra những nước khác, như Pháp, Anh, Đức, Úc, New Zealand và vài vị trí khác.

Cơn lốc dường như không ngưng ở bây giờ mà còn vươn vào cả quá khứ, khi nhiều pho tượng không chỉ của phe phiến loàn Confederate đòi ly khai trong cuộc kháng chiến Hoa Kỳ vào vào giữa thế kỷ 19 bị giật đổ, nhưng mà cả đông đảo pho tượng của không ít nhân thứ xưa tại một trong những thành phố ở Âu châu cũng trở nên chiếu cố vì đã công ty mưu, tiếp tay hay dung dưỡng nạn buôn bán nô lệ da black và tàn phá các nhan sắc dân ở trong địa vào những thế kỷ trước.

Tất nhiên cơn bão đã ko chừa những mái ấm gia đình gốc Á. Với đã hẳn tín đồ gốc Việt cũng trở thành cuốn vào trong đó.

Hầu như mọi bạn quên hẳn Covid, mang các chuyên viên y tế báo động về sự ngày càng tăng của các ca nhiễm, của rất nhiều ca yêu cầu vào bệnh viện chữa trị, về những con số tử vong.

Xem thêm: Cô Gái Đến Từ Hôm Qua Ost ), Cô Gái Ngày Hôm Qua (Cô Gái Đến Từ Hôm Qua Ost)

Một người bạn gửi cho tôi bản điện thư bằng tiếng Việt kèm cùng với hình chiếc thùng mạ kim cương chở xác người đàn ông da đen chết bên dưới đầu gối của viên công an da trắng, đặt trong chiếc xe tang đánh trắng do ngựa chiến kéo, đưa fan quá cố kỉnh tới khu vực yên nghỉ ngơi cuối cùng, với phần đa lời lẽ miệt thị, vô ý thức, như sau:

''Đang là một trong những tội phạm ma túy phút chốc vươn lên là thiên thần, với cỗ ván mạ vàng, có xe ngựa kéo, không khác gì Tổng Thống, với hàng trăm ngàn nhân vật đặc trưng trong đảng dân chủ, cùng hàng vạn người tham dự.''

''Hàng trăm viên chức cơ quan chỉ đạo của chính phủ quì mọp dưới linh cửu của ngài nhằm tỏ lòng thành kính và ngưỡng mộ.''

''Quỹ tương hỗ đám tang đến ngài vẫn quyên góp được bên trên 13 triệu đô la. Thành viên Dân công ty của Quốc hội Mỹ vẫn quỳ cầu nguyện mang đến ngài và phong tặng ngài là hero liệt sỹ. Nếu đảng Dân công ty nắm phần nhiều trong Quốc Hội, ngài sẽ tiến hành đặt thương hiệu đường. Tiểu truyện của ngài tội phạm sẽ được đem dạy đến lớp trẻ. Những em đang theo gương ngài, không cần thiết phải học hành. Cứ phạm tội xong xuôi vô tình tìm cách để cho công an bóp cổ chết, đang trở thành anh hùng đời đời bước vào lịch sử. Nếu chưa được trở thành hero cũng thành triệu phú vào vài ngày.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chắn hẳn lời "tang điếu" này đã khiến một chị các bạn của tôi, một nhà truyền thông gốc Việt với là bạn triệt để cung ứng TT Trump vày tin ông phòng Trung Quốc, tàn bạo trước một viễn tượng tác dụng bầu cử tổng thống chuẩn bị tới có thể ngoài ý mong mỏi đó, đã tuyên cha là nếu ông Trump thất cử và tín đồ của đảng Dân nhà lên, chị sẽ… dọn về Việt Nam. Ba mươi lăm năm trước, như bao người miền nam bộ dạo ấy, chị đang xoay sở để di cư sang Mỹ lánh nạn cùng sản độc tài đảng trị. Tôi suy nghĩ chị cũng chỉ nói vậy trong cơn giận dữ.

Gia đình tôi cũng không tránh khỏi phân tách rẽ, dù phần nhiều ngấm ngầm. Cậu nhỏ lớn nằm trong phe cộng Hòa, tất yếu là không nhiều nhiều share và cung cấp đường lối của cơ quan ban ngành ông Trump, từ một vài biện pháp phòng dịch tới vấn đề nhìn một bí quyết tiêu cực những cuộc biểu tình của tín đồ da đen, tuy vậy đã có sự tham dự của tương đối nhiều sắc dân khác, kể cả người gốc Á. Trong lúc đó, nhì cô em - một thuộc đảng Xanh, cùng một kín đáo đáo hơn cần tôi băn khoăn cô nằm trong đảng làm sao - có quan niệm chính trị phóng khoáng, tất nhiên là bất đồng với loại gọi là chế độ chống dịch của tổ chức chính quyền ông Trump. Và hai cô bao gồm thái độ bao dong hơn, nếu như không nói là có cảm tình, đối với cuộc tranh tài của người da black nói riêng với da mầu nói chung, hạn chế lại sự tách biệt chủng tộc.

Phần tôi ko thuộc đảng như thế nào - "nonpartisan," như vẫn được ghi trên các sách vở và giấy tờ bầu bán. Tôi hỗ trợ những bài toán làm tất cả tính bí quyết nhân bản, hữu dụng cho buôn bản hội nói chung, và kháng lại bất kể sự bất công bọn áp nào. Mặc dù vậy, nhiều khi giữa cậu con và tôi bao hàm cuộc trao đổi dẫn tới bế tắc, đành gật đầu đồng ý với nhau là… bất đồng ý. Những em của cậu ta thì trọn vẹn tránh tranh luận với ông anh.

Thành ra, vào cơn đại dịch gớm gớm chưa từng có, giữa một nền kinh tế tài chính khủng hoảng, thôn hội bất ổn, phân vân tới lúc nào mới chấm dứt, người mẹ con tôi hầu hết không dựa được vào nhau ngoài những thăm hỏi thôn giao lấy lệ. Cậu bé tôi, mặc dù vậy, không nhìn các cuộc biểu tình đòi được đối xử bình đẳng bởi cái nhìn nhiễm định kiến về mầu da, chủng tộc, nhưng mà với những bận lòng thực tiễn, ví dụ điển hình như, trường hợp tước đi đa số lựu đạn cay, hầu như thế khóa cổ (chockhold), làm thế nào một công an khống chế được một đám bạn giận dữ, một kẻ tình nghi to béo hung dữ, v.v...

Tôi không tồn tại câu trả lời, chỉ nói tôi không gật đầu việc quân nhóm hóa công an vốn nhiệm vụ đó là bảo vệ an toàn cộng đồng. Tại sao cảnh sát mỗi lúc nổ súng là buộc phải chết người? tại sao không chỉ là bắn bị yêu đương một kẻ tình nghi? Đó là câu hỏi thường cho trong đầu tôi mỗi lúc nghe tới tin một công an bắn chết người, nhiều phần là domain authority đen.

Tôi biết nhiều mái ấm gia đình gốc Á nói phổ biến và Việt thích hợp cũng không thuận hòa gì hơn. Trên Facebook, cô đàn bà út nhắc lại (vì tôi không cần sử dụng diễn bầy này), những cháu của tôi đang phản nghịch đối vấn đề một cô em tôi đang đưa đều hình ảnh kỳ thị người da đen lên trang của mình. Vào đám cháu này có hai cô, một có mặt ở Pháp nhưng khủng lên tại Mỹ và một có mặt tại Mỹ, vẫn tham gia Cuộc Diễn Hành của thiếu nữ vào đầu năm mới 2017 bội nghịch đối ông Trump.

Dường như chiếc hố ngăn cách thế hệ giữa những bậc bố mẹ di dân vốn bảo thủ và con cháu - trưởng thành hoặc sinh ra tại Mỹ với chịu tác động của nền giáo dục đào tạo nhân bản và khai phóng, nên phóng khoáng trong các suy nghĩ về bao gồm trị, xóm hội, và cả trong việc bảo đảm an toàn môi ngôi trường - vẫn thêm bị khơi rộng ra trong trường hợp dịch-trong-đại-dịch hiện tại tại."

Kỳ thị da đen trong cộng đồng gốc Á có căn nguyên từ lịch sử một thời 'dân thiểu số chủng loại mực,' mà lại giới lãnh đạo bạn da white đã, để đối phó với trào lưu đòi dân quyền vào thập niên 1960, tạo nên để gây phân chia rẽ giữa người Mỹ nơi bắt đầu Á với các dân da mầu khác," Marina Fang viết ngay sát đây. "Nhiều di dân nơi bắt đầu Á vẫn nhập vai trung phong cái tinh thần ấy, đang hành xử dưới loại cảm tưởng sai trái là cứ sinh sống 'ngoan ngoãn' thì đang sớm hội nhập vào với thôn hội domain authority trắng và được nhập phe với những người da trắng."

Nguồn hình ảnh, Reuters

Tác trả Fang cho rằng đây là nguyên nhân chuyên sâu của thái độ rành mạch mầu da của người gốc Á. Tất nhiên việc tín đồ gốc Á tách biệt hoặc cả tẩy chay người da đen cũng còn vày những va chạm đưa đến xung bỗng dưng kình kháng lẫn nhau, từ đó thành định kiến, cũng có, tuy nhiên vấn đề kia ở ngoại trừ phạm vi của bài xích này.

Trong trường hợp người việt thì chiếc nguyên nhân, theo tôi, còn nâng cao hơn là mong mỏi làm những người dân gốc Á "ngoan ngoãn" để mau hội nhập.

Người Việt mang lại Mỹ mang theo không ít di sản quí giá bán có, nhưng không đáng gì rồi cũng có. Quí giá bán thì là dòng di sản cùng Hòa (đúng nghĩa, chưa phải là loại lý tưởng cộng Hòa đã trở nên sa đọa tự vài năm quay lại đây tại Mỹ) nhưng tôi vẫn đề cập cho tới trong bài xích "Nhìn lại hành trình dựng nước vào thời chiến: nước ta Cộng Hòa, 1954-1975."

Di sản ko đáng mang theo là tinh thần kỳ thị đối với những chủng tộc khác, trừ người da trắng. Ai thuộc nuốm hệ tôi, những người dân hiện ở tầm tuổi 70-80 gần khu đất xa trời, hẳn rất nhiều nhớ hồi ngơi nghỉ Việt Nam, người việt nam có thói quen gọi tất cả những bạn thuộc dân tộc thiểu số, nhiều phần sinh sống trên cao nguyên trung bộ là Mọi, không coi họ là cùng cấp với mình. Người nào cũng biết bé lai đã bị đối xử núm nào, bên dưới thời thực dân Pháp cũng tương tự sau này trong thời kỳ quân team Mỹ tham chiến sinh sống Miền Nam.

Các trẻ em lai Mỹ, duy nhất là Mỹ đen, đã biết thành hư sợ tới độ những em lúc tới Mỹ trong lịch trình Homecoming không còn có thể thích nghi, khoan nói về hội nhập vào cuộc sống tại quê nhà của cha, mặc mang lại các trợ giúp của cơ quan chính phủ và cơ hội học hành nhằm tiến thân. Vày vì, giản dị, các em hồi còn nghỉ ngơi Việt Nam không còn được cắp sách đi học vì cần tranh sống và đấu tranh với niềm tin kỳ thị.

Dù đã những thập niên sống trong Mỹ, chúng ta vẫn gồm thói quen nhìn xuống những người dân có mầu domain authority đậm hơn da mình. Tôi có chị bạn kể là khi đàn bà chị có chúng ta trai là bạn da đen, chị buồn và lo lắm. "May sau cháu lấy một một người da trắng, lại sở hữu cấp bậc cao vào quân đội, lại vừa lên chuẩn chỉnh tướng," chị hoan hỉ kể. Đã hẳn là chị không chịu được khi Hoa Kỳ tất cả vị tổng thống da đen đầu tiên. Chị thù ghét vk của ông ta tàn tệ. Tới nỗi tôi bắt buộc hỏi chị trên sao, bà ta có làm những gì chị không, thì chị đáp: "Tại bà ta xấu quá"!

Chị chúng ta này không phải là người chúng ta gốc Việt duy nhất của tôi ghét TT Obama do ông đen, mặc dù tổ tiên không hẳn là dân Phi châu bị tín đồ da white bắt cóc mang buôn bán làm bầy tớ bốn vậy kỷ trước. Gồm chị chúng ta kết tội ông cựu tổng thống da đen là tham nhũng, tôi hỏi sao biết, thì chị nói lúc lên có tác dụng tổng thống, hai ông bà nghèo rớt mồng tơi, nhưng mà giờ ngồi trên bạc bẽo triệu. Chị ko biết, hay là không muốn biết, là loại đống bạc bẽo triệu ấy đa phần là từ giao kèo cho hai cuốn hồi ký kết của ông bà. Chị chúng ta còn bảo tôi "chờ vụ Obamagate vẫn ra ánh sáng" rồi xung khắc biết.

Đấy là bạn gốc Việt nghỉ ngơi Mỹ. Nhiều người dân Việt sinh sống Âu châu cũng không chịu thua trận tinh thần tẩy chay này. Tác giả Lâm Bình Duy Nhiên, một nhà hoạt động cộng đồng sống tại Thụy Sĩ, vừa mới qua kể vào một bài viết với chiếc tựa vỏn vẹn chữ Mọi, một đợt ông theo mấy fan bạn vào một trong những tiệm ăn Việt ăn uống tối:

Anh các bạn tôi cuống quýt giải thích. Cô công ty quán buột miệng xin lỗi và cố giải thích vì nhìn thấy tôi "đen như thể tụi da black quá"!

"hông biết từng nào lần, khi truyện trò với những người Việt trong cộng đồng, thậm chí với những người dân bạn, họ vẫn thường sẽ có những quan tâm đến rất lạ lùng. Thậm chí, chúng ta còn huyên thuyên huấn luyện và giảng dạy cho con cái họ là đừng đùa với 'bọn domain authority đen' ở trường vì 'chúng nó ngu, dốt và lười lắm'. Còn 'bọn Rệp' thì thôi khỏi nói, toàn là bầy khủng ba cực đoan cùng cũng lại... Ngu dốt cần cũng rất cần phải tránh xa, không giao tiếp với chúng!"

Tác giả bài xích "Mọi" trích một câu văn (nói là của Phan Chu Trinh, với tôi khắc ghi đây vì không tồn tại phương tiện nhằm kiểm chứng): "Dân tộc nước Nam, trên kế hoạch sử, có hai đặc tính cực đoan phản đối nhau: một là quánh tính bài xích ngoại cùng ỷ ngoại; nhì là đặc tính tự tôn với tự ti. Hai tính năng đó sẵn sinh sống quốc dân, vào não đa số người. Mỗi loại nhân thời thế, vị thế của nó nhưng phát hiện, rồi trong những khi phát hiện lại đông đảo đi tới cực đoan, lại khi vẫn tới cực đoan, mỗi cái đông đảo giữ lý do, chăm cậy vào tập quán, lợi hại đầy đủ bị che lấp không thấy."

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Người Việt đặt chân tới mỹ vào giữa thập niên 1970 khi cỗ bàn dân quyền dù chưa toàn hảo sẽ được bạn bè sẵn, chỉ việc ngồi vào bàn ăn. Ít ai hỏi cỗ bàn đó vì chưng đâu mà có.

Đó là vì những cuộc tranh đấu khổ sở đẫm tiết của bạn da black trong trào lưu tranh đấu đòi quyền công dân vào thân thập niên 1960. Đấy là chưa tính cuộc tranh đấu kéo dãn dài trên bẩy những năm của phụ nữ Mỹ đòi quyền đầu phiếu. Cùng cả đầy đủ cuộc nỗ lực của người Mỹ nơi bắt đầu Á, cũng ko ngoài mục tiêu đòi quyền con tín đồ không rành mạch chủng tộc hay dòng giống.

Họ phấn đấu để hoàn toàn nền dân công ty chưa tuyệt vời nhất của Hoa Kỳ vì những vị lập quốc lúc viết bạn dạng Hiến Pháp 254 năm về trước chỉ mới nghĩ được tới quyền bình đẳng riêng của người lũ ông domain authority trắng. Chính những dân thiểu số domain authority mầu đã với đang hỗ trợ cho nền dân nhà Hiệp Chủng Quốc trở phải hiện thực với toàn hảo hơn.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

May mắn thay người trẻ tuổi gốc Việt không share cái quan sát thiển cận của thân phụ anh mình. Họ không quên nhắc nhở các bậc thân phụ anh về việc vào cuối thập niên 1970 khi mặt hàng trăm, chục, vạn người việt lánh nạn cộng sản bị kẹt ở đầy đủ trại tị nàn trong vùng Đông nam Á, một tổ trí thức da black đã mua nguyên một trang báo của tờ new york Times để kêu gọi chính tủ Mỹ mở cửa giúp họ được định cư tại Mỹ.

Trang website diacritics.org của group trẻ Diaspora of Vietnamese Artist Network cũng đã dành số đặc trưng tháng này để khẳng định chỗ đứng ở bên cạnh người da đen chống lại đấm đá bạo lực của cảnh sát.

Giới trẻ gốc Việt đang không im lặng. Tôi cảm xúc hãnh diện về họ. ước xin họ sẽ nhanh chóng qua những cơn dịch bệnh hiện tại.

Nhà báo Trùng Dương là cựu chủ nhiệm nhật trình Sóng Thần (1971-1975), hiện đang sinh sống trong Sacramento, Hoa Kỳ.